آبیاری زیر سطحی یکی از روشهای آبیاری مدرن است که در آن آب در زیر سطح خاک به گیاهان میرسد. این روش مزایای بسیاری دارد، از جمله کاهش تبخیر آب، توزیع یکنواخت آب، کاهش رشد علفهای هرز و بهبود کیفیت محصول. با این حال، آبیاری زیر سطحی نیز معایبی دارد که باید قبل از استفاده از این روش در نظر گرفته شوند.
معایب آبیاری زیر سطحی
1. افزایش احتمال گرفتگی قطرهچکانها
2. مناسب نبودن برای تمام محصولات
3. هزینه بالاتر
4. مشکل در تشخیص نشتی
5. مشکل در تعمیر و نگهداری
6. مشکل در برداشت محصولات
در ادامه تمامی موارد را به صورت کامل توضیح داده و راهکار های مفید را نیز بیان میکنیم.
معایب و راهکاری های جلوگیری
در مجموع، آبیاری زیر سطحی یک روش آبیاری کارآمد است که مزایای بسیاری دارد. با این حال، قبل از استفاده از این روش، باید معایب آن را نیز در نظر گرفت.
در ادامه، به بررسی هر یک از معایب آبیاری زیر سطحی به طور مفصلتر میپردازیم.
1. افزایش احتمال گرفتگی قطرهچکانها
یکی از مهمترین معایب آبیاری زیر سطحی، افزایش احتمال گرفتگی قطرهچکانها است. این اتفاق به دلیل وجود رسوبات و مواد معدنی در آب میافتد. رسوبات میتوانند از منابع مختلفی مانند خاک، آب و تجهیزات وارد سیستم آبیاری شوند. مواد معدنی نیز میتوانند از آبی که از منابع زیرزمینی یا سطحی تامین میشود، وارد سیستم شوند.
راهکاری
برای جلوگیری از گرفتگی قطرهچکانها، باید از فیلترهای مناسب استفاده کرد. فیلترها میتوانند رسوبات و مواد معدنی را از آب جدا کنند. همچنین، باید آب را به طور منظم آزمایش کرد تا از میزان رسوبات و مواد معدنی موجود در آن مطلع شد. در صورت وجود رسوبات و مواد معدنی زیاد در آب، باید از روشهای دیگری برای کاهش احتمال گرفتگی قطرهچکانها استفاده کرد.
2. مناسب نبودن برای تمام محصولات
آبیاری زیر سطحی برای تمام محصولات مناسب نیست. این روش برای محصولاتی که ریشههای عمیقی دارند، مانند درختان و درختچهها، مناسب است. اما برای محصولاتی که ریشههای سطحی دارند، مانند سبزیجات، مناسب نیست.
ریشههای درختان و درختچهها برای رسیدن به آب باید عمیق شوند. آبیاری زیر سطحی به این ریشهها اجازه میدهد تا آب مورد نیاز خود را به طور مستقیم از خاک دریافت کنند. اما ریشههای سبزیجات سطحی هستند و برای رسیدن به آب نیازی به عمیق شدن ندارند. آبیاری زیر سطحی میتواند باعث خفگی ریشههای سبزیجات شود.
3. هزینه بالاتر
آبیاری زیر سطحی نسبت به روشهای آبیاری سنتی، مانند آبیاری غرقابی و آبیاری قطرهای روسطحی، هزینه بالاتری دارد. این هزینه شامل هزینه خرید تجهیزات، اجرای پروژه و نگهداری سیستم است.
تجهیزات آبیاری زیر سطحی معمولاً گرانتر از تجهیزات آبیاری غرقابی و آبیاری قطرهای روسطحی هستند. اجرای پروژه آبیاری زیر سطحی نیز معمولاً پیچیدهتر و زمانبرتر است. نگهداری سیستم آبیاری زیر سطحی نیز به دلیل وجود قطرهچکانها در زیر خاک، دشوارتر است.
4. مشکل در تشخیص نشتی
در سیستمهای آبیاری زیر سطحی، نشتیها میتوانند باعث هدر رفتن آب و کاهش بهرهوری آبیاری شوند. تشخیص نشتی در این سیستمها دشوار است، زیرا نشتیها معمولاً در زیر خاک اتفاق میافتند.
راهکار
برای تشخیص نشتی در سیستمهای آبیاری زیر سطحی، میتوان از روشهای مختلفی مانند استفاده از دستگاههای تشخیص نشتی، آزمایش فشار آب و بررسی ظاهر زمین استفاده کرد.
5. مشکل در تعمیر و نگهداری
تعمیر و نگهداری سیستمهای آبیاری زیر سطحی میتواند دشوار باشد. این امر به دلیل وجود قطرهچکانها در زیر خاک است. برای تعمیر و نگهداری سیستمهای آبیاری زیر سطحی، باید تجهیزات و ابزارهای مناسب را در اختیار داشت.
6. مشکل در برداشت محصولات
در برخی موارد، برداشت محصولات در سیستمهای آبیاری زیر سطحی میتواند دشوار باشد. این امر به دلیل وجود قطرهچکانها در زیر خاک است. برای برداشت محصولات در سیستمهای آبیاری زیر سطحی، باید دقت کرد که به قطرهچکانها آسیبی وارد نشود.
نکات برای کاهش معایب آبیاری زیر سطحی
1. از فیلترهای مناسب برای جلوگیری از گرفتگی قطرهچکانها استفاده کنید.
2. آب را به طور منظم آزمایش کنید تا از میزان رسوبات و مواد معدنی موجود در آن مطلع شوید.
3. در صورت وجود رسوبات و مواد معدنی زیاد در آب، از روشهای دیگری برای کاهش احتمال گرفتگی قطرهچکانها استفاده کنید.
4. از محصولاتی که ریشههای عمیقی دارند، برای آبیاری زیر سطحی استفاده کنید.
5. برای تشخیص نشتیها، از روشهای مناسب استفاده کنید.
6. برای تعمیر و نگهداری سیستم، از تجهیزات و ابزارهای مناسب استفاده کنید.
7. برای برداشت محصولات، دقت کنید که به قطرهچکانها آسیبی وارد نشود.