اقتصاد کشاورزی، بخشی کاربردی از علم اقتصاد است. که به بکارگیری نظریههای مختلف اقتصادی برای بهینه کردن تولید و توزیع غذا و مواد خوراکی میپردازد.
در ابتدا اقتصاد کشاورزی شاخهای از اقتصاد بود که تنها به مطالعه و بررسی کاربری زمین می پرداخت. هدفش به حداکثر رساندن بازده محصولات کشاورزی در عین حفاظت از اکوسیستم خاک بود.
در طول قرن بیستم این رشته گسترش یافت. دامنهی کنونی آن بسیار وسیعتر گردید و علوم دیگر را نیز در بر گرفت. اقتصاد کشاورزی امروزه رشتهها و زمینههای کاربردی متنوعی را شامل می شود و همپوشانی قابل توجهی با اقتصاد متعارف دارد. اقتصاد کشاورزی مشارکتهای بسیاری را برای تحقیق در رشتههای اقتصاد، اقتصاد سنجی، اقتصاد توسعه و اقتصاد محیط زیست به عمل رسانده است. از گذشته تا جهان امروز یکی از مشکلات اساسی بشر تأمین نیازهای غذایی است. به گونهای که امنیت غذایی به عنوان یکی از اهداف مهم در صدر برنامههای دولتها قرار گرفتهاست. بدون شک به منظور نیل به امنیت غذایی علاوه بر اتخاذ سیاستهای مطلوب و برخورداری از منابع کافی. تولید کشاورزی باید به گونهای باشد . که تمامی نیازهای جامعه را برآورده کند. تولید کشاورزی نیازمند دو گروه عوامل تولیدی است:
- عوامل فیزیکی تولید: زمین، بذر، آب، نیروی کار و غیره که وجود آنها از نظر کمی و کیفی شرط لازم تولید است.
- عوامل غیر فیزیکی تولید که ریشه در مدیریت و اقتصاد کشاورزی دارند.
با توجه به اهمیت و ضرورت مدیریت و اقتصاد کشاورزی، این عامل به عنوان شرط کافی تولید تلقی میگردد.بنابراین به منظور تولید کشاورزی مطلوب و بهینه، وجود عوامل فیزیکی و غیر فیزیکی تولید در کنار یکدیگر لازم و ملزوم هم میباشند.
اقتصاد غذا و مصرف کننده
در حالی که در یک زمان ، حوزه اقتصاد کشاورزی عمدتاً به موضوعات سطح مزرعه متمرکز بود . در سالهای اخیر اقتصاددانان کشاورزی موضوعات متنوعی را در رابطه با اقتصاد مصرف غذا مورد مطالعه قرار داده اند. علاوه بر تأکید دیرینه اقتصاددانان بر تأثیرات قیمت ها و درآمد . محققان در این زمینه چگونگی تأثیر اطلاعات و کیفیت ویژگی های مصرف کننده را بررسی کرده اند.
اقتصاد توسعه
اقتصاد توسعه عموماً به بهبود شرایط زندگی در کشورهای کم درآمد و بهبود عملکرد اقتصادی در شرایط کم درآمد توجه دارد. از آنجا که کشاورزی بخش بزرگی از اکثر اقتصادهای در حال توسعه است . هم از نظر اشتغال و هم از نظر سهم تولید ناخالص داخلی . اقتصاددانان کشاورزی پیشگام تحقیقات تجربی در مورد اقتصاد توسعه بوده اند و به درک ما از نقش کشاورزی در توسعه اقتصادی ، رشد اقتصادی و ساختاری کمک می کنند. دگرگونی. بسیاری از اقتصاددانان کشاورزی به سیستم های غذایی اقتصادهای در حال توسعه ، ارتباطات بین کشاورزی و تغذیه و روش های تعامل کشاورزی با سایر حوزه ها مانند محیط طبیعی علاقه مند هستند.
مهندسی اقتصاد کشاورزی
اقتصاد کشاورزی شاخه تخصصی و مجزایی از علم اقتصاد است . که با حوزه عملی وکاری گستردهای که به لحاظ کمی و گستردگی در همه جای کشورها دارد . همچنین از جنبه کیفی ونیز تنوعها در محصولات مختلف زراعی، باغی، دامی، شیلاتی و نظایر اینها وجود دارد. که زمینههای فراوانی را برای فعالیتهای مستقیم و غیر مستقیم فراهم میسازد. اقتصاد کشاورزی عوامل اقتصادی مؤثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار میدهد. و این امکان را به کشاورز میدهد. که با مقدار زمین و سایر نهاده های تولید که در اختیار دارد حداکثر سود را بدست آورد. به بیان دیگرعبارت از کاربرد اصول و نظریههای اقتصاد عمومی در فرایند تولید، .مبادله، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام اولیه مورد نیاز سایر بخش هاست.